مفهوم اعتیاد
 اعتیاد وابستگی فرد به مواد اعتیاد آور است که با گذشت زمان تمایل فرد به مصرف افزایش یافته و علی رغم عواقب نامطلوب نمی‌تواند مصرف آن را قطع کند.
 
 مراحل اعتیاد
 اعتیاد شامل سه مرحله فرضی است:
 
 1- مرحله آشنایی: مرحله ای که اکثراً با تشویق دوستان و همسالان بعضاً ناباب همراه است و در حد تعارف و کنجکاوی اولیه شروع می‌شود.
 در این مرحله فرد خود را جدای دیگران می‌داند و اطمینان دارد که دچار اعتیاد نمی‌گردد و بیشتر این عمل را نوعی تفریح گذرا می‌داند. مسلماً هدف اکثریت افرادی که روزی مصرف مواد اعتیاد آور را آغاز می‌کنند تنها ارضاء حس کنجکاوی و همرنگی با همسالان و دوستان یا فرار از تنهایی و اضطراف، ماجراجویی و تفنن بوده است.
 2- مرحله شک و مقاومت: در این مرحله شخص پس از مدتی که مصرف نامرتب مواد پرداخته برای ادامه مصرف دچار ترس و دلهره می‌گردد. او برای رهایی از فکر مصرف مواد اعتیادآور به مقاومت و مبارزه با خود می‌پردازد.
 3- مرحله اعتیاد: اکثر افراد در مرحله دوم ناموفق هستند و همچنان مصرف مخدر را ادامه می دهند، ابتدا روزی یک بار و گاهی چند بار مصرف می‌کنند و سپس این فرایند رو به افزایش می‌رود و آنان را گرفتار و دچار ذلت می‌کند.
 
 نشانه های عمومی اعتیاد
 روزهای اول که یک فرد از روی کنجکاوی در رفت و آمد با دوستان ناباب به مواد اعتیاد آور روی می‌آورد،‌ وضع بدنی و روحی او کم کم تغییر می‌کند. ابتدا احساس قدرت و نشاط کاذبی دارد اما با گذشت زمان کم کم میزان ماده مصرفی افزایش یافته، رنگ صورت و لبها تغییر می‌کند و در صورت عدم مصرف،‌علایم جسمی و روانی خاص در فرد ظاهر می‌شود.
 فرد حرف های بیجا و نامربوط می‌زند، گاهی ساکت و گاهی پرحرف است، بی موقع حتی در وسط روز چرت می‌زند وخواب آلود است، به نظافت بدن و لباس خود اهمیت نمی‌دهد، ساعت ها در گوشه ای می‌نشیند بدون اینکه فعالیتی انجام دهد، گاهی به شدت افسرده است و دچار رعشه می‌شود و از کند ذهنی رنج می‌برد و رفته رفته اراده خود را در کلیه فعالیت ها از دست می‌دهد. پس از مدتی عدم موفقیت یا دشواری در ترک مواد را تجربه می‌کند و کاهش فاحش در عملکرد های شغلی، تحصیلی، خانوادگی،‌ فردی و اجتماعی او پدید می‌آید. به تدریج دچار فراموشی شده و به مشکلات خود و خانواده اهمیتی نمی‌دهد.
 برخی از علائم مصرف مواد اعتیاد آور که می‌تواد در شناسایی فرد مصرف کننده به شما کمک کند شامل موارد ذیل است:
 1- از دست دادن تعادل و هماهنگی حرکات 2- افسردگی 3- گیجی 4- مشکلات خواب 5- تعریق و لرزش 6- چرت زدن 7- تهوع 8- بوی بد دهان 9- اسهال واستفراغ 10- قرمزی چشم 11- آبریزش بینی و چشم 12- تکلم نامفهوم 13- سرخوشی 14- فراموشی 15- تغییر الگوی خواب و خوراک 16- تغییر در رفتار 17- تغییر گروه دوستان 18- رتفارهای بی بندوبار گونه 19- دروغ گویی 20- بی‌قراری 21- کناره گیری 22 - خستگی 23- احتیاج 24 - عدم رعایت قوانین خانه،‌مدرسه و اجتماع 25- از دست دادن علاقه به مدرسه و تحصیل، خانواده و انجام فعالیت هایی که در گذشته لذت بخش بودند.